TEVFİK FİKRET

Gönderim Pazartesi Eylül 03, 2018   ief



Duygusal Engelli Büyük Şair

 

TEVFİK FİKRET

24 Aralık 1867 İstanbul doğumludur.
Ruhsal duygusal engelli olarak tanınan Tevfik Fik

ret’ten arkadaşları, kindar olmasından ve dengesiz davra

nışlarından dolayı çok çekinirlermiş. Bulunduğu ortamlar

da insanlar dikkat ederlermiş. Bunun yanında onun büyük
şair olduğunu da kabul ederler.
Annesinin ölümü ve babasının da sürgün olması do

layısıyla onu, dayısı ve yengesi yetiştirmiş. Evlilik çağına
gelince de kızları Naima ile evlendirmişler.
Tevfik Fikret, Mahmudiye Rüştiyesi’ni tamamladı.
Galatasaray Sultanisi’ni bitirdi.
Galatasaray Sultanisi’nde (lisesinde) şiir yazmaya baş

lıyor. Hocaları Recaizade Ekrem ve Muallim Naci.
1888’de Galatasaray Lisesi’ni bitirip Hariciye Nezareti
İstişare Odası’nda kâtiplik yapmış. Yeterince çalışmadan
para aldığı dedikodusu üzerine buradan istifa eder.

Ticaret Mektebi Alisi’nde hat ve Fransızca öğretmen

liği yapar.
Mirsad dergisinin açtığı yarışmada birinci olunca dik

katleri üzerine çeker.
Bu yarışma sayesinde edebiyat ve sanat dünyasında
tanınmaya başlar.
1892 yılında Galatasaray Sultanisi ilkokul bölümünde
Türkçe öğretmeni olur.
1894 yılında Malumat dergisini, Hüseyin Kazım ve Ali
Ekrem Bolayır ile beraber çıkarmışlar.
1985, memur maaşlarının tasarruf tedbirleri gereği
yüzde on azaltılmasına tepki olarak, öğretmenlikten ayrılır.
1896 yılında Servet-i Fünun dergisinin yazı işleri mü

dürlüğünü üstlenir.
1896 yılında Robert Kolej’de Türkçe öğretmenliğine
başlar.
Bir grup arkadaşı ile Yeni Zelanda’ya gitmeyi veya Hü

seyin Kazım’ın Manisa’daki çiftliğine yerleşmeyi düşünür
ama bunlar gerçekleşmez.
19 Ağustos 1915’de vefat eder.
Çağdaş bir okul kurarak, burada gençlere edebiyat öğ

retmek ister.
Nazımı nesre yaklaştırarak edebiyatta birçok yenilik

ler meydana getirmiştir.
“Şermin” adlı çocuk şiirleri kitabı, hece vezni ile ya

zılmıştır.
Bu şiir, 100 Temel Eser’e alınmıştır.
Şermin şiir kitabında, gençlere ve çocuklara birtakım
değerleri aşılama gayreti içinde olduğu görülür. Gelecek
nesillerden çok umutlu olduğuna vurgu yapar.

1. İTHAF
-“Yuva”nın minimini yavrusunaYuva şefkat yuvasıdır,
Ninelerdir onu yapan;
Fakat yavrum, senin yuvan
Bir marifet yuvasıdır;
Bunu ancak irfan yapar,
Bunun ayrı değeri var.
Sen yuvanı; orada sen
Kardeşlerinle koşarak,
Ötüşerek, oynaşarak,
Öğrenirsin – öğrenmeden
Nedir zahmet, nedir kederFaydalı birçok şeyler.
Haydi yuvana yavrucak;
O marifet yuvasıdır.
Ve fazilet yuvasıdır,
Orada fikrin uyanacak;
Orada kanat açacaksın,
Yükseklere uçacaksın!
(İthaf: Sunma. Nine: Anne. Marifet: Beceri. İrfan: Kültür.
Fazilet: Erdem.)
TEVFİK FİKRET

TEVFİK FİKRET’İN
BAŞARISINDAKİ 10 ETKEN
1- EĞİTİM: Tevfik Fikret, İstanbul’da, zamanının en iyi
okullarında, en iyi edebiyatçılarından dersler almıştır ve
bu da başarısına bir katkı sağlamıştır. Yeteneğin tek başı

na yeterli olmadığı zamanlarda eğitim, insana yeni kapılar
açar. Bir de eğitim, insanın severek hem kendini eğitmesi
hem de usta kalemlerden ders alması olunca, başarı da
zaten kendiliğinden gelmektedir.
2- EDEBİYAT SEVGİSİ: Tevfik Fikret, lisede şiir yazma

ya başladığı zamandan bu yana edebiyatı daha çok sevme

ye ve eserlerini yarışmalara yollayarak, bu yarışmalarda
derece yapmaya başladı. Edebiyat dergilerinde yazılar ya

zarak, bizzat kendisi de edebiyat dergisi çıkararak ve arka

daşları ile Servet-i Fünun topluluğu oluşturarak, edebiyatı
gerçek manada, aşk derecesine sevince, bu alanda başarı da
kendiliğinden geliyor.
3- ŞİİR SEVGİSİ: Tevfik Fikret, edebiyatı başlı başı

na sevdikten sonra, şiiri daha da çok seviyor. Günümüz
gençleri gibi sadece şiir yazarak, üç şiir yazdıktan sonra
da hemen şiir kitabı çıkarma gayretine girmeden hem ho

calarından hem de kitaplardan bolca şiir okuyarak ve bu
konuda eğitimine devam ederken yazarak, şiir aşkını gös

teriyor ve sonunda da başarıyı yakalıyor. Yüz yıl boyunca
da unutulmayan şair oluyor. Şiiri gerçek manada sevdiğini,
eserlerinden görüyoruz.

4- GALATASARAY LİSESİ: Çok insan, Galatasaray den

diği zaman sadece Galatasaray takımını bilir. Hâlbuki Ga

latasaray Lisesi, kurulduğu zamandan bu yana, ülkemize
hep üst düzey bürokrat, edebiyatçı ve sanatkâr yetiştirmiş
ve ülkemizin en ünlü edebiyatçıları bu okullarda ders ver

miştir. Tevfik Fikret’in başarısında da bu okulun ve öğret

menlerinin çok önemli yer tuttuğunu görüyoruz.
5- EDEBİYAT DERGİLERİNE OLAN İLGİSİ: Tevfik Fikret,
edebiyatta yükselmenin bir yolunun da ürettiklerinin dergi
ve gazeteler aracılığı ile okurla buluşturulması olduğunu
fark etmiştir. Dergilerde şiirler yazarak, görev alarak, hem
de arkadaşları ile dergiler çıkararak, dergiler ile edebiyatın
âdeta et ile kemik gibi olduğunu anlayıp, başarısına katkı
sağlıyor. Günümüzde de gençler, yazdıklarını dergilerde
yayımlatarak, ustalardan faydalanmaya bakmalılar. Ama
ne yazık ki ustalardan faydalanmak yerine, onlarla kafa
bulma yoluna gidiyor birçok şair geçinen gencimiz.
6- TEPKİSELLİĞİ: Tevfik Fikret her zaman tepkisel bir
insan. Memur maaşlarının düşürülmesine bile tepki gös

termekte. Hatta “Yiyin Efendiler” diye başlayan ve yiyicile

ri hicvettiği şiiri, günümüzde bile siyasetçilerin ve olaylara
tepkisel bakanların dillerinden düşmez. Topluma kızdığı
zamanlarda ülkeyi veya İstanbul’u terk ederek çiftliklerde
bile yaşamayı düşünmesi, onun tanınmasına ve başarısına
katkı sağlamış. Muhalif olmak, ona ün kazandırmış.
7- ÇOCUK SEVGİSİ: Tevfik Fikret şiirlerinin, daha çok
çocuklara yönelik olduğunu görüyoruz ve çocuklara bazı
değerleri şiir ile aşılamak ve onları doğruluk ve dürüstlük
ile geleceğe ümitle bakan özgüven sahibi insanlar olarak
yetiştirmek, bunu da şiirle anlatmak için çaba harcadığını
görüyoruz. Yani Tevfik Fikret, çocukları şiirle eğitme ça

basında. Aynı zamanda bunun farkına varan Millî Eğitim

Bakanlığı da 100 Temel Eser’e “Şermin” şiirini de alarak,
Tevfik Fikret’in çocuk sevgisine ve onlara eğitimi şiirle ver

me düşüncesine destek oluyor. Tevfik Fikret’in başarısının
bir sebebini de çocukları gerçek manada sevmesi olarak
algılıyoruz.
8- HAYALPERESTLİĞİ: Her şair hayalleri ile yaşar. Şi

irle hayallerini anlatır. Ancak Tevfik Fikret daha duygusal
olduğundan daha çok hayal kurduğunu anlıyoruz. Kendi
imkânı olmadığından, arkadaşlarının çiftliklerine yerleş

mek, o zaman gitmesi aylar süren Yeni Zelanda’ya gitmek
gibi. Bu da başarısına artı değer katıyor. “İnsan hayal ettiği
müddetçe yaşar.” sözü, sanki Tevfik Fikret’e söylenmiş.
9- DÜRÜSTLÜĞÜ: Tevfik Fikret’in hayatına baktığımız
zaman, duygusal olmasına rağmen son derece de dürüst
olduğunu, çocuklara yazdığı şiirlerde onların dürüst, doğ

ru, geleceğe umutla bakan çocuklar olmalarını istemesin

den anlamaktayız. Haksızlıklara karşı çıkan ve bunu şiir ve
sözleri ile her zaman gösteren Tevfik Fikret âdeta insanla

ra, dürüst olmanın en büyük erdemlerden birisi olduğu

nu göstermek istiyor ve bu tutumu da başarı hanesine artı
değer olarak işliyor.
10- ARKADAŞLARINI ÖNEMSEMESİ: Tevfik Fikret’in,
arkadaşlıkları çok önemsediğini anlıyoruz. Arkadaşları ile
dergiler çıkarma, onların çiftliğinde yaşama, onlarla bera

ber Yeni Zelanda’ya gitme, onlarla beraber çağdaş okullar
açarak çocukları çağdaş yetiştirme gibi düşüncelerini, hep
arkadaşları ile beraber gerçekleştirmek istediğini anlıyo

ruz. Edebiyat dergisi çıkarmanın da bir arkadaş grubu ile
olduğunu bildiğinden, arkadaşlarını hiç ihmal etmiyor ve
bu da başarılarının artı hanesine yazılıyor.
Şermin şiirin “İthaf” adlı bölümü şöyledir:

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir